Sabit bir nokta etrafında serbestçe dönebilen sistemlere kaldıraç denir. Kuvvet kolu ne kadar uzunsa kuvvet kazancı o kadar fazla olur ve yükü kaldırmak için daha az kuvvet uygulanır . Kaldıraçlar , desteğin , yükün ve uygulanan kuvvetin bulunduğu yere göre 3 çeşittir .
1 – Tip kaldıraç ( kuvvet ortada ) Tek taraflı kaldıraç
Yük kolu kuvvet kolundan büyük olduğu için , kuvvetten kayıp , aynı oranda yoldan kazanç vardır . Bu tip kaldıraçlar da asla kuvvet kazancı yoktur . İş kolaylığı sağlamak için kullanılırlar .
2 – Tip kaldıraç ( yük ortada ) Tek taraflı kaldıraç
Bu tip kaldıraçlar da her zaman kuvvet kazancı vardır . Ağır yükleri daha küçük kuvvetlerle kaldırmak için kullanılabilir . Kuvvetten kazanç , aynı oranda yoldan kayıp vardır .
Örneğin ;
* Fındık kıracağı
* Ceviz kıracağı
* El arabası
* Menteşeli kapılar
* Gazoz açacağı
3 – Tip kaldıraç ( destek arada ) Çift taraflı kaldıraç
Bu tip kaldıraçlar da destek kuvvetten ne kadar uzak olursa ya da yüke ne kadar yakın olursa yükü kaldırmak için o kadar az kuvvet uygularız . Az kuvvetle çok iş yapmış oluruz .
Örneğin ;
* Makas
* Pense
* Kerpeten
* Tahterevalli
* Keser ( çivi çekilirken )
* Eşit kollu terazi
* Kayık küreği
* Tırnak makası