Ay: Aralık 2020

Katıların Basıncı

AkifHoca

BASINCIN ETKİLENDİĞİ ETKENLER

1- Basınç , ağırlıkla (kuvvet) doğru orantılıdır. Kuvvet arttıkça basınçta artar.

Örneğin ;

Bir tahtanın yere yaptığı basınç azken üst üste iki tahtanın yaptığı basınç daha fazladır .

2- Yüzey alanı ile ters orantılıdır . Kuvvet aynı kalmak şartıyla yüzey alanı arttıkça basınç azalır.

Örneğin ;

Bir iğne ucu sivri iken daha iyi batar , ucu körelmiş bir iğne zor batar .

NOT

Katılar üzerine uygulanan kuvveti aynen iletir , fakat basınç aynen iletimez . Basınç yüzeyle ters orantılıdır .

* Basınç = Kuvvet / Yüzey Alanı formülü ile bulunur .

* N / 1m2 = 1 Pa (Pascal) dır . Pa (Pascal) basınç birimidir.



Sıvıların Basıncı

AkifHoca

Sıvılar akışkandır . Bu nedenle sıvılar temas ettikleri yüzeye basınç uygular .

SIVILARIN BASINCI NELERE BAĞLIDIR ;

1- Sıvının derinliğine bağlıdır .

Sıvının derinliği arttıkça yaptığı basınçta artar .

2- Sıvının yoğunluğuna (cinsine) bağlıdır .

Sıvının yoğunluğu arttıkça basıncı da artar .

NOT

Sıvı basıncı kabın şekline ve sıvının miktarına bağlı değildir .

Basit Makineler

AkifHoca

Günlük hayatta iş yapılmasını kolaylaştıran , kuvvetin yön ve büyüklüğünü değiştiren , çok az parçadan oluşan ve tek bir kuvvet çeşidini kullanan araçlara basit makineler denir . 2 ya da daha fazla basit makine kullanılarak yapılan makinelere bileşik makine denir .

Bütün basit makineler için geçerli kural :

” Kuvvet x Kuvvet Kolu = Yük x Yük Kolu ”

BASİT MAKİNELERİN ÖZELLİKLERİ ;

* İş kolaylığı sağlarlar .

* Basit makineler tek bir kuvvet çeşidini kullanır . Basit makineye uygulanan kuvvete giriş kuvveti , basit makineden elde edilen kuvvete çıkış kuvveti denir . Makineye giriş kuvveti uygulandığında makineden çıkış kuvveti elde edilir .

* Basit makineler kuvvetin yönünü , doğrultusunu ve büyüklüğünü değiştirebilirler .

* Bir basit makinede kuvvetten ne kadar kazanç varsa , yoldan da aynı oranda kayıp vardır . Kuvvetten de ne kadar kayıp varsa , yoldan da aynı oranda kazanç vardır .

* Basit makinelerde hiçbir zaman yapılan işten ya da harcanan enerjiden kazanç sağlanmaz . Sadece üzerine uygulanan kuvvetin yönünü ve büyüklüğünü değiştirerek işin yapılma hızını değiştirir , iş yapma kolaylığı sağlar . 

* Basit makinelere aktarılan bir enerji türü , başka bir enerji türüne dönüştürülebilir . 

Dişli Çarklar

AkifHoca

Dönme yönünü , dönme sayısını , dönme hızını değiştiren , kuvvetin ve hareketin iletilmesini ve aktarılmasını sağlayan basit makinelerdir . Dişli çarklar birçok alanlarda kullanılmaktadır .

Örneğin ; fabrikalarda makinelerde , arabaların viteslerinde , saatlerde , değirmenlerde , su motorlarında , mikserlerde , asansörlerde , matkaplarda ve bisikletlerde kullanılmaktadır.

NOT

* Merkezleri farklı dişli çarklarda dönüş sayıları yarıçapları ve diş sayıları ile ters orantılıdır .

* Merkezleri aynı olan dişli çarklarda dönüş yönleri ve dönüş sayıları eşittir .

Çıkrık Nedir ?

AkifHoca

Sabit bir dönme ekseni etrafında serbestçe dönebilen silindir seklindeki cismin oluşturduğu basit makineye çıkrık denir.

Kuvvetten kazanç , yoldan kayıp sağlar .

Kuvvet kazancının büyük olması için kuvvet kolunun yani çıkrık kolunun uzun olması gerekir .

Örneğin ;

* Kuyudan su çekme

* İp eğirmek

* Tornavida

* Direksiyon

* İngiliz anahtarı

* Anahtar

* Vana

Kaldıraçlar

AkifHoca

Sabit bir nokta etrafında serbestçe dönebilen sistemlere kaldıraç denir. Kuvvet kolu ne kadar uzunsa kuvvet kazancı o kadar fazla olur ve yükü kaldırmak için daha az kuvvet uygulanır . Kaldıraçlar , desteğin , yükün ve uygulanan kuvvetin bulunduğu yere göre 3 çeşittir .

1 – Tip kaldıraç ( kuvvet ortada ) Tek taraflı kaldıraç  

Yük kolu kuvvet kolundan büyük olduğu için , kuvvetten kayıp , aynı oranda yoldan kazanç vardır . Bu tip kaldıraçlar da asla kuvvet kazancı yoktur . İş kolaylığı sağlamak için kullanılırlar .

2 – Tip kaldıraç ( yük ortada ) Tek taraflı kaldıraç  

Bu tip kaldıraçlar da her zaman kuvvet kazancı vardır . Ağır yükleri daha küçük kuvvetlerle kaldırmak için kullanılabilir . Kuvvetten kazanç , aynı oranda yoldan kayıp vardır . 

Örneğin ;

* Fındık kıracağı

* Ceviz kıracağı

* El arabası

* Menteşeli kapılar

* Gazoz açacağı

3 – Tip kaldıraç ( destek arada ) Çift taraflı kaldıraç

Bu tip kaldıraçlar da destek kuvvetten ne kadar uzak olursa ya da yüke ne kadar yakın olursa yükü kaldırmak için o kadar az kuvvet uygularız . Az kuvvetle çok iş yapmış oluruz .

Örneğin ;

* Makas

* Pense

* Kerpeten

* Tahterevalli

* Keser ( çivi çekilirken )

* Eşit kollu terazi

* Kayık küreği

* Tırnak makası

Gazların Basıncı

AkifHoca

* Gazlar da sıvı basıncına benzer şekilde yüzeye bir basınç uygularlar .

* Gazlar bulundukları kabın tamamını doldurur , bu nedenle içinde bulundukları kabın her tarafına basınç uygularlar .

* Gazlar da sıvılar gibi akışkandır .

* Gazlar içerisinde bulunan cisimlere basınç uygularlar .

* Atmosferin üzerimize uyguladığı basınca acık hava basıncı denir .

* Açık hava basıncını bulan bilim insanı Toriçelli ’ dir .

* Deniz seviyesinde 0 °C de açık hava basıncını 76 cm – Hg
(Cıva) ölçmüştür .

Cümlede ( Tümce ) Anlam Nedir ?

AkifHoca

Cümle

Cümle veya tümce ; bir ifade , soru , ünlem veya emiri dile getiren ; kendi başına anlamlı kelimeler dizesine denir . Çoğunlukla özne , tümleç ve yüklemden meydana gelir . Bazen yan cümleciklerle anlamı pekiştirilir veya genişletilir . Cümle; düşünce , duygu , oluş ve isteklerin bildirildiği söz dizisidir .

Cümlede Anlam İlişkileri

1 – Amaç Sonuç Cümlesi

Bir yargının hangi amaçla yapıldığını belirten cümlelerdir .

Örnek olarak ;

* Sınavı kazanmak için çok çalışıyor . ( Amaç )

* Para çekmek için bankaya gittim . ( Amaç )

2- Neden Sonuç Cümlesi

Bir yargının nedeniyle birlikte verildiği cümlelerdir .

Örnek olarak ;

* Sınavı kazandığı için ailesi onu tebrik etti . ( Neden )

* Bütün paramı çektiğim için bankada param kalmadı . ( Neden )

Koşul Cümlesi

Bir yargının gerçekleşmesinin başka durum ve olaylara bağlandığı cümlelerdir .

Örnek olarak ;

* Yüz soru çözmeden sinemaya gidemezsin .

* Düzenli yürüyüş yaparsan kilo verebilirsin .

Karşılaştırma Cümleleri

Çeşitli kavram ya da varlıkları benzerlik , farklılık , üstünlük gibi açılardan kıyaslayan cümlelerdir .

Örnek olarak ;

* Muğla , Aydın’dan daha soğuktur .

* En sevdiğim şair Orhan Veli’dir .

* Bu yaz , geçen yaza göre daha sıcak olacakmış .

Karşıt Anlamlı Cümleler

Anlamca birbiriyle çelişen cümlelerdir .

Örnek olarak ;

* Ağaç yaşken eğilir .

* Öğrenmenin yaşı yoktur .

Yakın Anlamlı Cümleler

Birebir aynı anlama gelmeyen ancak anlam olarak aynı doğrultuda olan cümlelerdir .

Örnek olarak ;

* Bütün balık yemeklerini severim . / Denizden babam çıksa yerim .

* Ona zeytin dalı uzatmalısın . / Artık barışmalısınız .

Eş Anlamlı Cümleler

Aynı anlama gelen iki cümleyi farklı sözcüklerle ifade etmektir .

Örnek olarak ;

* Bu bardağın yarısı dolu .

* Bu bardağın yarısı boş .



Özdeyiş ( Vecize ) Nedir ?

AkifHoca

Bir konu üzerine en çok bilinmesi gereken şeyi birkaç sözcükle ve çarpıcı bir şekilde anlatan , kimin söylediği genellikle bilinen özlü sözlere özdeyiş veya vecize adı verilir .

1- Özdeyişler , kısa ve özlü sözlerdir .

2- Doğruyu ve güzeli söylemektedir .

3- Bir yargıyı bildirmektedir .

4- Söyleyeni belli sözlerdir .

Örnek olarak ;

* Akıllı olmak da bir şey değil , mühim olan o aklı yerinde kullanmaktır . ( Descartes )

* Aşılmasına imkan olmayan hiçbir duvar yoktur . ( Çehov )

* Aşk , güzelliğin aracılığıyla çoğalma arzusudur . ( Sokrates )

* Yurtta barış cihanda barış. ( Mustafa Kemal Atatürk )

* Akıllı olmak da mühim değil önemli olan o aklı yerinde kullanmaktır. (Descartes)

* Hayatta en hakiki mürşit ilimdir , fendir . ( Mustafa Kemal Atatürk )

* Bana bir harf öğretenin kırk yıl kölesi olurum . ( Hz. Ali (r.a.) )

* Cahil kimselerin yanında kitap gibi sessiz ol . ( Mevlana )

* Cennet anaların ayaklarının altındadır . ( Hz. Muhammed (s.a.v.) )

* Dedikodu, basit ruhlu insanların eğlencesidir . ( Jorneille )

* En verimli yağmur alın teridir . ( Cenap Şahabettin )

* Kitapsız yaşamak , kör sağır , dilsiz yaşamaktır . ( Seneca )